Bu topraklarda yetişmiş en önemli ressam ve aydınlardan biri olan Osman Hamdi Bey yine bir tablosunun açık artırmaya çıkmasıyla gündemde.
Kahve hazırlayan iki genç kadını resmettiği “Preparing Coffee” tablosu Londra’daki Sotheby’s müzayede evinde açık artırmaya çıkıyor. 29 Nisan’da Oryantalist Art müzayedesinde satışa çıkacak eserin 1.5 milyon sterline alıcı bulması bekleniyor.
Söz konusu Osman Hamdi Bey olunca bu tahmini rakam aslında hiç şaşırtıcı değil, hatta önceki eserlerinin yanında biraz sönük kaldığı bile söylenebilir.
Örneğin Eylül 2019’da “Kur’an Okuyan Kız” tablosu yine bir açık artırmada 6 milyon 315 bin sterline alıcı bulmuştu. Bu fiyat hem Osman Hamdi Bey’in eserleri, hem de herhangi bir Türk ressamın tablosu için rekor niteliğindeydi. Kısa bir süre sonra gizemli alıcının Malezya İslam Sanatları Müzesi olduğu ortaya çıktı.
Takip eden ayda ise iki eser daha bol sıfırlı rakamlara alıcı buldu. Önce yine Londra’daki Sotheby’s müzayedesinde ‘Yeşil Cami’de Kuran Dersi’ 4 milyon 640 bin sterline satıldı. Hemen ardından Viyana’daki Dorotheum Sanat Galerisi’nde, “İstanbul Hanımefendisi” adlı eser, 1 milyon 770 bin 300 euroya satıldı.
En bilinen eseri Kaplumbağa Terbiyecisi 2004’te henüz Türk lirasından altı sıfır atılmadan önce 5 trilyona satılmıştı. Bu kez alıcı Pera Müzesi’nde sergilemek üzere Suna ve İnan Kıraç Vakfı’ydı. Kısacası 29 Nisan’daki açık artırmada kahve hazırlayan genç kadınlar tablosu tahmin edilen fiyatın da üzerinde alıcı bulursa hiç şaşırtıcı olmaz. Tabloda ayakta duran kadının “Kur’an Okuyan Kız” tablosundaki model olduğu düşünülüyor. Tabloda resmedilen mekan ise gerçek bir yer tasvirinden ziyade gösterişli ve mücevher benzeri bir lüks izlenimi yaratmak için gözlemlere dayanan sanatsal bir kompozisyon.
Bir Osmanlı aydını
Osman Hamdi Bey, Tanzimat dönemi yenileşme ortamının yetiştirdiği bir Osmanlı aydınıydı. Bu topraklardan çıkan en önemli ressamlardan biri olmasının yanı sıra Batılılaşma sürecinin önde gelen aktörlerinden biriydi. Arkeoloji, müzecilik, sanat eğitimi gibi alanlarda önemli roller üstlenmişti.
1842-1910 yıllarında yaşayan sanatçı, hukuk eğitimi almak için gittiği Paris’te bu eğitimi yarıda bırakarak Paris Güzel Sanatlar Okulu’nda ressamlık eğitimi almaya başladı. Osman Hamdi Bey, 1869’da doğduğu topraklara geri dönerek bugünkü adı Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi olan Sanayi-i Nefise Mektebi’nin kuruluşunda öncü oldu. Uzun yıllar Müze-i Hümayûn’da (İstanbul Arkeoloji Müzesi) müdürlük görevi üstlendi ve koleksiyonunun genişletilmesi için çalışmalar yürüttü. Arkeoloji alanında önemli işlere imza atan sanatçı Nemrut Dağı tümülüsü ve Lagina’da bulunan Hekate Tapınağı’nda kazılar başlattı. Başlattığı en önemli arkeolojik kazı ise Sayda (Sidon, Lübnan) kazısından kral mezarlığı kazıları olarak kabul edilir.
