Ülkemizin dış kırılganlıklarını azalttığımız, dayanıklılığını artırdığımız 2024’ün ardından 2025 yılında ise dezenflasyonu ve ekonomide yapısal dönüşümü hızlandırmayı hedefliyoruz. Dezenflasyonu desteklemek için mali disiplini daha da güçlendirecek ve arz yönlü politikaları devreye alacağız.
Mayıs 2023’ten itibaren uygulamakta olduğumuz öngörülebilir ve kurala dayalı politikaların olumlu sonuçlarını alıyoruz. 2024 yı lı; ülkemizin dış kırılganlıklarını azalttığımız, dayanıklılığını artırdığımız, makro finansal istikrarı güçlendirdiğimiz, daha güçlü ve sürdürülebilir büyüme için sağlam temeller oluşturduğumuz bir yıl oldu.
2025 yılında ise dezenflasyon ve ekonomide yapısal dönüşümü hızlandırmayı hedefliyoruz. Dezenflasyonu desteklemek için mali disiplini daha da güçlendirecek ve arz yönlü politika ları devreye alacağız. Sürdürülebilir yüksek büyüme ve daha adil bir gelir dağılımı için, verimliliği ve rekabet gücümüzü artıracak yapısal reformları hayata geçirerek, ülkemizi yüksek gelirli ülkeler arasında konumlandıracağız.
Mayıs 2023’te 55,1 milyar dolara ulaşan yıllıklandırılmış cari açık, 2024 sonunda 10 milyar dolara, milli gelire oranla yüzde 0,7’ye geriledi ve Orta Vadeli Program hedefinin altında kaldı. Ekonomideki yeniden dengelen me, azalan enerji maliyetleri, düşen altın ithalatı ve turizm gelirlerindeki olumlu seyir cari dengedeki iyileşmeyi destekledi.
Makro finansal istikrarı pekiştirmek ve dezenflasyon sürecini hızlandırmak için KKM’den çıkıyoruz. KKM’nin cazibesini azalt cı önlemleri tartışırken, biz Av Ülkemizin dış kırılganlıklarını azalttığımız, dayanıklılığını artırdığımız 2024’ün ardından 2025 yılında ise dezenflasyonu ve ekonomide yapısal dönüşümü hızlandırmayı hedefliyoruz. Dezenflasyonu desteklemek için mali disiplini daha da güçlendirecek ve arz yönlü politikaları devreye alacağız. mak için tüzel kişilerdeki kurum lar vergisi istisnasını kaldırdık. Bireysel mevduatlara ise stopaj getirdik. Döviz yükümlülüğü olan firmaların döviz ve TL cinsinden hesaplarına sağlanan kur korumalı desteği kaldırıldı. Bu adımların da katkısıyla Ağustos 2023’te 144 milyar dolarla zirve seviyesini gören KKM stoku, Şubat 2025’te 26.1 milyar dolara geriledi. 2025 yılında KKM’den çıkışı tamamlayacağız.
2024 yılında, üç büyük kredi derecelendirme kuruluşu tarafından notu iki kademe artırılan tek ülke olduk. Piyasa gösterge lerimiz, daha yüksek bir derecelendirmeye işaret ederken, not artışlarının 2025’te de devam etme potansiyelini açıkça ortaya koymaktadır. Gri listeden çıkış sürecinde mevzuat uyumu kapsamında 40 Mali Eylem Görev Gücü tavsiyesinin 39 unda uyumlu konuma gelerek en başarılı üye ülkeler arasında yerimizi aldık. Terörizmin finansmanı ve suç gelirlerinin aklanmasıyla mücadelemizi, uluslararası standartlara tam uyumlu ve kararlı bir şekilde sürdürmeye devam edeceğiz.
2025’te dezenflasyonda dört temel husus belirleyici olacak
Birincisi, para politikasının enflasyona gecikmeli etkisi zamanla daha net görülecek. Doğru ve kapsamlı habercilik İkincisi, 2025 yılında bütçe açığının milli gelire oranının azalması negatif mali etki yaratacak. Üçüncüsü, bütçe imkânları nın elverdiği ölçüde, yönetilen ve yönlendirilen fiyatları enflasyon hedefi ile uyumlu olarak belirliyoruz. Dördüncüsü, dezenflasyon sadece talep yönlü politikalar la değil, konut, gıda ve enerji gibi birçok alanda arz yönlü tedbir lerle de destekleyecek; bu alanda ki reformlara hız kazandıracağız. Hayat pahalılığının en önemli bileşeni kiralar. Bu sorunu aşmak için sosyal konut seferberliği ni başlatıyoruz. Buna ek olarak, deprem bölgesinin imarı başta olmak üzere, kentsel dönüşüm projelerimiz de aynı hızla devam edecek. Enflasyonun önemli bileşenlerinden biri olan gıda konusunda da güçlü ve kapsamlı bir politika setimiz var. Sulama ve arazi toplulaştırma yatırımlarını hızlandırarak tarımsal verimliliği artıracağız. Gıda arz zincirini güçlendirecek, lojistik altyapıyı daha etkin hale getirecek ve organize tarım bölgelerinin sayısını artırarak üretimde sürdürülebilirliği sağlayacağız. Enerji dönüşümünü ise hem yerel hem de yenilenebilir kaynakları öncelik lendirerek gerçekleştireceğiz.
2025 yılı, yeni vergi düzenlemeleri den daha çok kayıtdışılıkla mücadele ve harcama disiplini dönemi olacak. Deprem dışındaki alanlarda harcama disiplinine devam edecek, mali kuralları güçlendireceğiz. Bu kapsamda bütçe açığının milli gelire oranının 2025’te yüzde 3,1’e ve sonraki yıllarda yüzde 3’ün altına gerilemesini bekliyoruz. Böylece kamu maliyesiyle de enflasyonla mücadeleye çok güçlü bir destek sağlayacağız.
Küresel yapısal sorunlara karşı görece daha dayanıklıyız
Dünya ticarette artan koruma rupa Birliği dâhil 54 ülkeyle yaptığımız serbest ticaret anlaşmaları sayesinde daha güçlü bir konumdayız. İhracatımızın yüzde 62’si küresel ticaretteki parça lambalardan etkilenmezken, 30 trilyon dolarlık geniş bir ekonomik coğrafyayla entegreyiz. Dünyada toplam borçluluk küresel hasılaya oranla yüzde 326 lara çıkmışken, ülkemizin toplam borçluluğu milli gelirimize oranla yüzde 95 seviyesinde. Bize benzer ülkelerde bu oran yüzde 245. Türkiye, Suriye’de barışın sağlanması ve Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesi gibi gelişmelerden pozitif yönde etkilenme fırsatına sahiptir. Dünyanın Çin’den sonra en büyük inşaat gücüne sahip ikinci ülkesi olarak, savaşta yıkıma uğramış ülkelerin altyapısını ve şehirlerini inşa edecek güce ve kabiliyete sahibiz.
Yapısal reformlara hız kazandıracağız
Program kazanımlarımızı kalıcı hale getirecek; ülkemizin rekabet gücünü ve büyüme potansiyelini artıracak tüm alanlarda yapısal reformlara hız vereceğiz. Ar-Ge ve yenilikçilik kapasitesi ni geliştirmek, yeşil ve dijital dönüşümü sağlamak, beşeri sermayeyi güçlendirmek, işgücü piyasasını daha da etkinleştirmek, yatırım ortamını iyileştirmek ve kayıt dışılığı azaltmak yapısal reformların temel eksenini oluşturmaktadır.
Doğru ve kapsamlı habercilik
Ekonomi gazeteciliğinin gelişmesinde mühim bir rol üstlenen DÜNYA Gazetesi, tarafsız ve ilkeli habercilik anlayışıyla kamuoyunun takdirini kazanmış, köklü ve güvenilir bir kurum olma özelliği taşıyor. Ekonomik gelişmelerin doğru ve kapsamlı bir şekilde kamuoyuna aktarılmasında üstlendiği sorumluluğu başarıyla sürdüren bu saygın yayın kuruluşunun bugünlere gelmesinde emeği geçen herkesi tebrik ediyor, 45. kuruluş yıl dönümünü kutluyorum.