“Devlet Konseyi Kurumsal Reform Planı” karar tasarısı, Çin Ulusal Halk Kongresinin (ÇUHK) 14. Genel Kurulunda delegeler tarafından görüşülmek üzere meclise sunuldu.
Reform planı, finans sektöründe yeni bir düzenleyici kurum oluşturulmasını ve mevcut düzenleyici kurumların denetim yetkilerinin yeniden örgütlenmesini öngörürken, ülkeyi yöneten Çin Komünist Partisine (ÇKP) bağlı bir bilim ve teknoloji komitesi kurarak farklı bakanlıkların bu alandaki planlama ve karar yetkilerini yeniden düzenleyecek.
Çin’in ana yürütme organı konumundaki Devlet Konseyi’ndeki kapsamlı yeniden yapılandırmanın karar mekanizmalarında merkezi parti liderliğinin rolünü güçlendireceği ve Çin’in teknoloji alanında kendine yeterlilik hamlesini destekleyeceği öngörülüyor.
Devlet Başkanı Şi Cinping, Kongre öncesinde reform planının finans sektöründe yapısal reformu derinleştirmeyi ve Parti’nin bilim ve teknoloji alanındaki birleşik liderliğini güçlendirmeyi hedeflediğini ifade etmişti.
Kurumsal reform ihtiyacının sürekliliğinin altını çizen Şi, Parti ve Devlet organlarında kurumsal yapının geliştirilmesi, işlevlerin daha etkin dağılımı, kuruluş ve mekanizmaların iyileştirilmesi, daha etkin bir işleyiş ve yönetime kavuşturulması gereğini vurgulamıştı.
Kurumlar arasında yetki devri
Reform planıyla finans sektöründe menkul kıymetler dışındaki tüm bankacılık ve sigortacılık varlıklarını denetleyecek bir üst düzenleyici organ oluşturulması hedefleniyor.
İsminin “Ulusal Mali Düzenleme Komisyonu” olması beklenen yeni organın, Çin Bankacılık ve Sigorta Düzenleme Komisyonunun (CBIRC) mevcut yetkilerini zaman içinde tamamen devralması bekleniyor.
Yeni organ ayrıca Çin Merkez Bankasının (PBoC) bankalar ile finans şirketlerinin günlük faaliyetlerinin denetlenmesi ve tüketicilerin korumasına yönelik yükümlülüklerini de üstlenecek.
Ayrıca Çin Menkul Kıymetler Düzenleme Komisyonunun (CSRC) yatırımcıların korunmasına ilişkin denetim yetkileri de yeni organa aktarılacak.
Yeni yapıda CSRC, Devlet Konseyi’ne doğrudan bağlı bir organ haline getirilirken şirket tahvillerine onay verme yetkisinin Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonundan (NDRC) alınarak bu komisyona aktarılması öngörülüyor.
Öte yandan reformla birlikte Merkez Bankasının yerel birimlerinin kaldırılması ve devlete ait finans sermayesinin daha etkin yönetilmesi hedefleniyor.
50 trilyon doları aşan finansal varlığı denetleyecek
Resmi verilere göre Çin’de finansal kurumlar, toplam 413 trilyon yuan (yaklaşık 59,2 trilyon dolar) değerinde mali varlığı idare ediyor. Bunun 374 trilyon yuanını (yaklaşık 53,6 trilyon dolar) bankacılık, 27 trilyon yuanını (3,8 trilyon dolar) sigorta ve 13 trilyon yuanını (1,8 trilyon dolar) menkul kıymet varlıkları oluşturuyor.
Devlet Konseyi Genel Sekreteri Şiao Cie, tasarının Kongre’ye sunulmasına ilişkin yaptığı açıklamada, yeni düzenleyici komisyonun borsa ve menkul kıymetler dışındaki mali kurumların denetiminden sorumlu olacağını, bu yolla yatırımcıların korunmasının ve sistemik risklerin giderilmesinin amaçlandığını vurguladı.
Şiao, “Yeni organ, mali alanlarda uzun süredir devam eden çelişki ve problemlere çözüm olacak.” dedi.
