Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Devlet Başkanı Şi, Malezya ziyareti kapsamında Başbakan Enver İbrahim ile bir araya geldi.
ABD’yi tarife politikası nedeniyle üstü örtülü olarak eleştiren Şi, Malezya’nın Güneydoğu Asya Uluslar Birliğinin (ASEAN) dönem başkanlığının ana temasını “kapsayıcılık ve sürdürülebilirlik” olarak belirlemesinin mevcut duruma ilişkin derin bir kavrayışa işaret ettiğini belirtti.
Şi, Çin ve Malezya’nın jeopolitik cepheleşmeye, tek taraflılık ve korumacılık eğilimlerine birlikte karşı çıkması gerektiğini belirterek, “Çin, ekonomik ayrışmaya, tedarik zincirlerini koparma, yüksek çitli küçük bahçelere ve aşırı tarifelere açıklık, kapsayıcılık ve dayanışma ile direnmek için bölge ülkeleri ile birlikte çalışmaya hazırdır.” ifadesini kullandı.
Çin lideri, Çin-ASEAN Serbest Ticaret Anlaşması’nı güncelleyen protokolün en kısa zamanda imzalanması çağrısında bulundu.
Şi’nin, ABD’nin ekonomik güvenlik gerekçesiyle belirli alanlarda işbirliğini dar bir grup ülkeyle sınırlama yaklaşımını ifade eden “yüksek çitli küçük bahçe” stratejisine gönderme yapması dikkati çekti.
“Yeni tip bir liderliğin örneğini veriyor”
Başbakan Enver de Malezya’nın Çin’i önemli bir ortak olarak gördüğünü ve Malezyalıların Şi’nin liderliğini takdir ettiğini belirterek, “Devlet Başkanı Şi, yeni tip bir liderliğin örneğini veriyor. Büyümeden, yatırımdan, ekonomik ilerlemeden, insanları yoksulluktan kurtarmaktan bahsediyor ve daha önemlisi paylaşılan refahtan ve uygarlıkların diyaloğundan… Bugün bunları dile getiren modern bir lidere rastlamak güç.” değerlendirmesinde bulundu.
Malezya’nın Çin ile stratejik işbirliğini derinleştirmeye ve siyasi güveni pekiştirmeye hazır olduğunu vurgulayan Enver, ikili ticareti geliştirmeyi, Çin şirketlerinin Malezya’da iş ve yatırım yapmasını, dijital ekonomi, yeşil ekonomi ve yapay zeka gibi yükselen teknolojilerde Malezya ile işbirliğini geliştirmesini istediklerini kaydetti.
Liderlerin görüşmesinin ardından iki ülke arasında Konfüçyüs ve İslam Uygarlıkları Diyaloğu, dijital ekonomi, hizmetler ticareti, “İki Ülke İki Park” projesi, ortak laboratuvarlar, yapay zeka, demir yolları, fikri mülkiyet hakları, tarım ürünleri ticareti, karşılıklı vize serbestisi, dev pandaların korunması dahil 30’dan fazla işbirliği mutabakatı imzalandı.
Taraflar, ayrıca, ikili ilişkileri “Ortak Geleceği Paylaşan Yüksek Düzeyli Stratejik Çin-Malezya Topluluğu” hedefiyle geliştirme konusunda ortak açıklama yayımladı.
ABD ile Çin arasında ticaret restleşmesi
Çin Devlet Başkanı Şi, ABD ile ticari gerilimlerin arttığı kritik bir dönemde ülkesinin önemli ticaret ortakları olan Güneydoğu Asya ülkelerine ziyaretlerde bulunuyor. Şi, 3 ülkeyi kapsayan turunda Vietnam ve Malezya’nın ardından Kamboçya’yı ziyaret edecek.
Şi’nin ziyaretlerinin, ABD Başkanı Trump’ın “karşılıklı tarifeler” kapsamında gümrük vergisi artışlarını duyurmasının ardından ABD ve Çin arasında yaşanan tarife restleşmesine denk gelmesi dikkati çekiyor.
Çin, ABD’nin tarife artışlarına tepki veren ilk ülke olmuş ve aynı oranda karşılık vermişti. İki ülke arasında tarife restleşmesi sonunda ABD, Çin’e uyguladığı gümrük tarifesini yüzde 145’e, Çin de ABD’ye yüzde 125’e kadar çıkarmıştı.
Washington yönetimi, diğer ülkelere getirdiği karşılıklı tarifeleri 90 gün ertelerken Çin’e yönelik tarifeler yürürlüğe girmişti.
Trump, daha sonra akıllı telefon, dizüstü bilgisayar, sabit disk, bilgisayar işlemcisi ve çipler gibi bazı teknoloji ürünlerinin ek vergilerden muaf tutulacağını bildirmişti.
ABD, karşılıklı tarifeler kapsamında Malezya’ya da ek yüzde 24 gümrük vergisi getirmişti.
