Kerim ÜLKER
250 bin çalışanıyla Asya’nın en büyük sanayi şirketlerinden biri Mahindra Group. Çelikten havacılığa, tarımdan savunmaya, enerjiden finansa deyim yerindeyse hemen hemen her sektörde boy gösteriyor. Türkiye’ye geçmiş yıllarda adım atan Mahindra, tarım araçları alanında da önemli bir küresel oyuncu. Türk şirketleri Hisarlar ve Erkunt Traktör’ü satın alan Mahindra’nın patronu ise Anand Gopal Mahindra. Harvard Üniversitesi mezunu Anand Mahindra, teknolojiyi de oldukça yakından takip ediyor. Twitter’da 9 milyon takipçisiyle ile boy gösteren Hintli milyarderin geçtiğimiz günlerde yaptığı paylaşım dikkat çekiciydi. Dediğim gibi Türkiye’yi yakından tanıyan ve yatırımları bulunan Hintli milyarder, İstanbul’daki bir projeye hayran kaldığını açıkladı. Bu proje metrobüs duraklarındaki rüzgar ve güneş enerjisi sistemiydi.
Otobüste keşfetti
Önce projeden biraz bahsedelim. Ardından da Mahindra’nın patronunun paylaşımından. İstanbul teknik Üniversitesi (İTÜ) araştırma görevlileriyle Devecitech adlı start-up şirketle ortaklaşa geliştirilen projenin adı Enlil Dikey Eksenli Rüzgar Türbini. Metrobüslerin geçiş esnasında oluşturduğu rüzgarı enerjiye çeviren sistem, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) destekleriyle 2017 yılında hayata geçirildi. Kısaca ENLIL Projesi olarak geçen çalışma ile bir türbin, saatte ortalama 1 kilovat enerji depolanıyor. Bu da yaklaşık 2 evin bir günlük enerji ihtiyacı demek.
Metrobüs yollarına yerleştirilen türbinlerin üzerine konulan solar panel aracılığıyla güneş enerjisinden de faydalanılan projede, hava sıcaklığı, nem, rüzgâr, karbondioksit değerleri ve olası deprem şiddeti de ölçülebiliyor.
ABD, İngiltere ve Hollanda gibi ülkelerin girişimcilik programlarından davet alan proje, dünyanın birçok ülkesindeki belediyeler tarafında da ilgi görüyor. Son olarak Norveç’te düzenlenen bir yarışmada Türk girişimcinin yenilenebilir enerji projesi birincilikle ödüllendirildi.
Şu anda 31 yaşında olan Kerem Deveci’nin Kadıköy-Yenibosna arasında metrobüs ile seyahat yaptığı esnada metrobüs araç kapılarının yanında bulunan acil tahliye vana kapaklarının araçların ürettiği rüzgârla havalandığını gördüğünü ve aklına buradaki rüzgâr ile enerji üretilebileceği fikrinin gelmesiyle ortaya çıkan proje ile ilgili gelelim Hintli milyarderin paylaşımına.
Bakandan aynısı talep etti
Hindistan’ın en büyük şirketlerinden Mahindra’yı yöneten Anand Mahnidra, Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda Türkiye merkezli bu teknolojiye hayran kaldığını duyurdu.
Hintli milyarder, Hindistan Kara ve Ulaştırma Bakanı Nitin Gadkari’den de aynısını ülkesinde uygulamaya çalışmasını istedi. Anand Mahindra, “Dâhice. Hindistan’ın trafiği göz önüne alındığında, rüzgar enerjisinde küresel bir güç haline gelebiliriz!” diyerek Hintli Bakan’ın da dikkatine sundu.
İlk paylaşım Norveç’in eski bakanından
Hintli milyarderin yaptığı paylaşımı gündeme getiren ise Eric Solheim. Norveç’in eski Uluslararası Kalkınma Bakanı ve Çevre Bakanı. 2016’dan 2018’e kadar da Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı ve Birleşmiş Milletler Çevre Programı İcra Direktörü olan Solheim, çevre konusunda dünyanın etkin isimlerinden birisi.
