İsmin Hal Ekleri Nelerdir?
İsmin hal ekleri olarak ifade edilen hal durum ekleri farklı beş bölümde incelenmektedir. İsmin hal ekleri; yalın hali, belirtme veya yükleme hali, yönelme hali, bulunma hali ve ayrılma hali olarak sayılabilir.
1- Yalın Hali: İsimlerin ek almamış hali olarak ifade edilmesi mümkün olabilir. Kelimenin hal eki dışında farklı bir ek alması durumunda yalın hali olma özelliğini değiştirmez.
2- Belirtme veya Yükleme Hali: Belirtme hali geldiği sözcüğü belirtili nesne haline getirmektedir. Aynı zamanda ismin -i hali olarak da bilinmektedir. Belirtme hal ekleri ise -ı, -i, -u, -ü olarak ifade edilebilir.
3- Yönelme Hali: Aynı zamanda -e hali olarak da bilinmektedir. Neye veya kime sorularına cevap vermektedir. Yönelme hali ekleri ise -a, -e ekleridir.
4- Bulunma Hali: İsmin -de hali olarak da bilinmektedir. İsmin bulunduğu yeri ifade etmek için kullanılmaktadır. Bulunma hal ekleri ise -de, -da, -te, -ta olarak bilinmektedir.
5- Ayrılma Hali: Aynı zamanda -den hali olarak da bilinmektedir. Bir yerden ayrılma durumunu ifade ederken kullanılmaktadır. Ayrılma halinde -de, -den, -te, -ten ekleri isme getirilir.
Hal Ekleri Örnekleri, Cümle İçinde Kullanımı
İsimlerin diğer kelimelerle ilişki kurarak cümle içerisinde görev kazanmasını sağlayan ekler olarak ifade edilebilir. Hal eklerine örnek olarak;
Yalın hali: yol, okul, çocuk, ev, araba
Belirtme hali: defteri, kitabı, gülleri, okulu
Yönelme hali: eve, köye, kasabaya, akşama, haftaya, masaya
Bulunma hali: evde, okulda, yurtta, sepette, babamda
Ayrılma hali: sıkıntıdan, candan, derinden
Cümle İçinde Kullanımı
Gördüğüm en uzun yol oldu. (Yalın hali)
Son gördüğüm de defteri vardı. (Belirtme hali)
Akşama çok değerli misafirleri varmış. (Yönelme hali)
En geç bir saat sonra okulda olmalısın. (Bulunma hali)
Evde otururken sıkıntıdan çok fazla kilo aldı. (Ayrılma hali)
Kırmızı araba almayı düşünüyorum. ( Yalın hali)
Sarı gülleri bugün sabah erkenden toplamayı istiyor. ( Belirtme hali)
Haftaya en önemli sınavlar başlayacak. (Yönelme hali)
Sepette duran yumurtaları dikkatli bir şekilde dizmeye özen göstermelisin. ( Bulunma hali)
Yaşadıkları onu derinden etkilemişti. ( Ayrılma hali)
