Geçtiğimiz yıl arz sıkıntıları nedeniyle sert yükselişler yaşayan kakao fiyatları, 2025’te düşüşe geçti. Uluslararası piyasalarda ton başına 12 bin doların üzerini test eden kakao, bu yıl yüzde 30’dan fazla değer kaybederek 8 bin doların altına indi.
ABD merkezli emtia borsası Intercontinental Exchange’de, kakao 2024 yılında ton başına 12.931 dolarla rekor seviyeyi görmüş, yılı ise yüzde 178,2 artışla 11.675 dolardan kapatmıştı. Ancak 2025 başından itibaren düşüş hızlandı. Fiyatlar, yılın ilk aylarında yüzde 33,3 oranında gerileyerek yeniden 8 bin doların altına düştü.
Rekorların ardındaki sebep: Arz endişeleri
Batı Afrika’da yaşanan olumsuz hava koşulları, mahsul kalitesini ve miktarını düşürerek piyasada ciddi bir arz sıkıntısı yaratmıştı. Bu durum, 2024 boyunca fiyatların yukarı yönlü seyrinde belirleyici oldu.
Fildişi Sahili ve Gana’da üretimin düşük seyretmesi, kakao arzına dair endişeleri artırdı. Özellikle Fildişi Sahili’nde bazı ihracatçıların kalite gerekçesiyle kakao çekirdeklerini reddetmesi, arz daralmasını tetikleyen gelişmelerden biri olarak öne çıktı. Aynı zamanda, ülkedeki hasat miktarının düşmesi fiyatlara yukarı yönlü baskı yaptı.
Fabrikalar üretimi azalttı, virüs üretimi etkiledi
Bölgede faaliyet gösteren büyük kakao tesislerinin artan maliyetleri karşılayamaması nedeniyle üretimi kısmaları veya durdurmaları da fiyat artışlarını körükledi. Kötü hava koşullarına ek olarak, CSSVD virüsünün kakao ağaçlarını etkilemesi, üretimi olumsuz yönde etkileyen bir diğer faktör oldu.