Birol BOZKURT
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) haftalık banka istatistiklerini yayımladı. BDDK verilerine göre, geçen hafta Kur Korumalı TL Mevduat ve Katılma hesapları 3 trilyon 368,7 milyar TL’den 20,3 milyar TL azalışla 3 trilyon 348,3 milyar TL’ye indi. Son iki haftada yaşanan düşüş 60 milyar lirayı buldu. Dolar cinsinden bakıldığında KKM büyüklüğü 125,6 milyar dolar oldu. Uzmanlar, yaşanan çözülmenin beklendiği gibi TL mevduatlara gitmediğini, KKM’den çıkan paranın daha çok Borsa İstanbul’a gittiğini söylüyor.
Uzmanlar ayrıca TL mevduatlarda artışın sınırlı kalmasının belirlenen faizlerin yılsonu enflasyon tahminine uzak kalmasından kaynaklandığına dikkat çekiyor. Merkez Bankası tarafından haftalık para ve banka istatistikleri yayımlandı. Buna göre, bankacılık sektöründeki toplam mevduat, 1 Eylül ile biten haftada 50 milyar 546 milyon 788 bin lira azalarak 13 trilyon 363 milyar 559 milyon 367 bin liraya geriledi. Aynı dönemde bankalardaki TL cinsi mevduat yüzde 0,1 artışla 7 trilyon 376 milyar 850 milyon liraya yükseldi. Uzmanlar bu yükselişin beklentilerin altında kaldığı görüşünde.
Döviz mevduatları 155,9 milyon dolar azaldı
KKM’de yaşanan çözülmenin benzeri döviz mevduatlarında da yaşanıyor. TCMB tarafından açıklanan verilere göre, bir önceki hafta 178 milyar 560,6 milyon dolar olan yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı 1 Eylül ile sona eren haftada 178 milyar 404,70 milyon dolara geldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları bir önceki haftaya göre 780,10 milyon dolar artarak 106 milyar 886,20 milyon dolar olurken, tüzel kişilerin döviz mevduatı 936 milyon dolar azalarak 71 milyar 518,50 milyon dolara ulaştı.
Yurt içi yerleşiklerin parite etkisinden arındırılmış toplam yabancı para mevduatı 760 milyon dolar azaldı. Parite etkisinden arındırıldığında gerçek kişilerin döviz mevduatları 307 milyon dolar artarken, tüzel kişilerin döviz mevduatları 1 milyar 67 milyon dolar düşüş gösterdi. Mevduat bankalarındaki tüketici kredileri, geçen hafta yüzde 0,3 artarak 1 trilyon 356 milyar 498 milyon 751 bin lira oldu. Aynı dönemde taksitli ticari krediler yüzde 0,2 artışla 1 trilyon 105 milyar 129 milyon 126 bin lira, kredi kartları bakiyesi de yüzde 3,3 yükselişle 1 trilyon 245 milyar 963 milyon 320 bin liraya çıktı.
Mevduat bankalarındaki tüketici kredilerinin 404 milyar 625 milyon 629 bin lirası konut, 67 milyar 538 milyon 472 bin lirası taşıt ve 884 milyar 334 milyon 650 bin lirası diğer kredilerden oluştu. Bankacılık sektörünün TCMB dahil toplam kredi hacmi de 1 Eylül ile biten haftada 79 milyar 619 milyon 870 bin lira artarak 10 trilyon 3 milyar 425 milyon 405 bin liraya yükseldi. Toplam kredi hacmi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 56,5 artış kaydetti.
Bankacılık sektörü kredi hacmi 10,4 trilyon lira oldu
Bankacılık sektörünün kredi hacmi, geçen hafta 75 milyar lira artarak 10 trilyon 424 milyar 761 milyon liraya yükseldi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayımlanan haftalık bültene göre, sektörün kredi hacmi 1 Eylül itibarıyla 75 milyar lira arttı. Söz konusu dönemde toplam kredi hacmi 10 trilyon 349 milyar 698 milyon liradan 10 trilyon 424 milyar 761 milyon liraya yükseldi. Bankacılık sektöründeki toplam mevduat da (bankalararası dahil) geçen hafta 42 milyar 535 milyon lira arttı. Söz konusu haftada yüzde 0,3 artan bankacılık sektörü toplam mevduatı, 12 trilyon 934 milyar 627 milyon lira oldu.
Tüketici kredileri 1,4 trilyon liraya yükseldi
Verilere göre, tüketici kredileri tutarı, 1 Eylül itibarıyla 4 milyar 351 milyon lira artışla 1 trilyon 438 milyar 525 milyon liraya yükseldi. Söz konusu kredilerin 447 milyar 669 milyon lirası konut, 87 milyar 447 milyon lirası taşıt ve 903 milyar 409 milyon lirası ihtiyaç kredilerinden oluştu. Söz konusu dönemde taksitli ticari kredilerin tutarı 2 milyar 507 milyon lira artarak 1 trilyon 208 milyar 805 milyon liraya yükseldi. Bankaların bireysel kredi kartı alacakları da yüzde 3,6 artışla 992 milyar 296 milyon liraya çıktı. Bireysel kredi kartı alacaklarının 419 milyar 545 milyon lirası taksitli, 502 milyar 752 milyon lirası taksitsiz oldu.
Yabancıdan 2,5 yılın en büyük tahvil alımı
TCMB tarafından yayımlanan menkul kıymet istatistiklerine göre yabancılar 1 Eylül haftasında 254 milyon dolarlık hisse ve 375 milyon dolarlık tahvil satın aldı. Böylelikle yabancılar son 2,5 senenin en büyük tahvil alımını gerçekleştirmiş oldu. Yabancı 1 Eylül haftasında hem hisse hem de tahvil tarafında güçlü alım gerçekleştirdi. Yabancılar daha önce 19 Mart 2021 haftasında 460 milyon dolarlık tahvil satın almıştı. TCMB’nin verilerine göre yurt dışı yerleşik kişiler geçtiğimiz 3 haftayı 517 milyon dolarlık hisse satışıyla tamamlamıştı.
Merkez rezervleri 120 milyar doları aştı
Merkez rezervleri 120 milyar doları aştı Merkez Bankası’nın toplam rezervleri 1 Eylül haftasında bir önceki haftaya göre 3 milyar 325 milyon dolar artarak 120 milyar 624 milyon dolara ulaşırken, yükseliş eğilimi üst üste 12’inci haftaya taşındı. TCMB tarafından Haftalık Para ve Banka İstatistikleri yayımlandı. Buna göre, 1 Eylül itibarıyla Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, 2 milyar 811 milyon dolar artışla 78 milyar 766 milyon dolara yükseldi. Brüt döviz rezervler, 25 Ağustos’ta 75 milyar 955 milyon dolar seviyesinde bulunuyordu. Söz konusu dönemde altın rezervleri 514 milyon dolar artarak 41 milyar 858 milyon dolara yükseldi. Böylece Merkez Bankası’nın toplam rezervleri, 1 Eylül haftasında bir önceki haftaya kıyasla 3 milyar 325 milyon dolar artışla 117 milyar 299 milyon dolardan 120 milyar 624 milyon dolara yükseldi. Rezervlerdeki yukarı yönlü eğilim üst üste 12’inci haftaya taşınırken, mayıs sonu itibarıyla 98,5 milyar dolar seviyesinde bulunan rezervler, 1 Eylül itibarıyla 120,6 milyar dolara çıktı.
