Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nden bilim insanları Antalya, Manisa, Aydın ve Sakarya’da açık çöp döküm sahaları ile Mersin, İzmir, Bursa ve Çanakkale’deki hurdalık alanlarında topraktaki mikroplastik yükünü inceledi.
Çalışmanın bulgularına göre açık çöp döküm sahalarında mikroplastik miktarı ortalama 1 kilogramda 311 adet olurken, hurdalık alanlarında bu oran kilogramda 463 parçacık olarak belirlendi.
En fazlası Mersin ve Aydın’da
En fazla mikroplastiğe, 1 kilogram toprakta ortalama 700 parçacıkla Mersin’deki hurdalık alanlarında rastlandı. Mersin’i 460 parçacık ile İzmir ve 320 parçacık ile Bursa takip ederken hurdalık alanlarındaki en düşük rakam, 373 mikroplastik parçacık ile Çanakkale’de saptandı.
Açık çöp döküm sahalarında ise 1 kilogram toprakta ortalama 640 mikroplastik parçacıkla Aydın en yüksek miktara sahip il oldu. Aydın’ı 260 parçacıkla Manisa, 233 parçacıkla Antalya takip etti. Sakarya 1 kilogram toprakta ortalama 133 mikroplastik parçacıkla açık çöp döküm sahalarındaki en düşük rakama sahip şehir olarak kaydedildi.
Tarım alanları için tehlikeli
Çalışmada toprakta en çok bulunan mikroplastiklerin açık çöp döküm sahalarında yüzde 81,5, hurdalık alanlarda ise yüzde 70,1 oranında “polietilen” olduğu saptandı.
Araştırmada, açık çöp döküm sahalarında ve hurdalık alanlarında kontrolsüz plastik atık dökümü nedeniyle yüksek oranda mikroplastik birikimi gözlemlendiği ve bu kirliliğin tarım alanları, su kaynakları ve ekosistemler için önemli bir tehdit oluşturduğu belirtildi.
Günlük hayatta kullanılan türden
Projenin yürütücülerinden Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Doktor Öğretim Üyesi Muhittin Onur Akça, tespit edilen mikroplastiklerin çoğunun mavi renkte, 0,5 milimetreden daha küçük boyutta ve büyük oranda polietilen yani günlük hayatta kullanılan birçok ürünün yapıldığı plastik türü olduğunu söyledi.
Toprağı kirletiyor
Her üç bölgede de plastik atıkların toprak kirliliği açısından ciddi bir risk oluşturduğuna dikkati çeken Akça, “Toprakta biriken mikroplastik partiküller bitkilerin büyümesini, tarımsal ürünlerin kalitesini çeşitli şekillerde etkileyebiliyor. Bu mikroplastik partiküller toprakta çok daha fazla birikerek, nano boyutlarda bitki dokularına girerse bitki tarafından emilip bitkinin iletim demetlerine ve yediğimiz meyveye, sebzeye kadar geçebiliyor” diye konuştu.
