24 Şubat’ta başlayan ve ülkenin doğusunda daha da sert bir sürece girmesi beklenen Ukrayna savaşının ülke ekonomisinde açtığı zarar, Kyiv School of Economiccs tahminlerine göre 600 milyar doları bulacak. Raporda doğrudan ve dolaylı kayıpların (GSYH’de düşüş, yatırımların durması, işgücünün ülkeden ayrılması, ilave savunma ve sosyal destek maliyetleri) ile toplam kaybın 564 milyar dolar ile 600 milyar dolar arasında olacağı tahmin ediliyor. Dünya Bankası’nın bu yıl için yüzde 45 daralma öngördüğü Ukrayna GSYH’si 2021’de 164 milyar dolar düzeyindeydi.
Ukrayna Maliye Bakanı Sergii Marchenko, Ukrayna ekonomisinin tarihindeki en zor mali koşullar içinde olduğunu vurguladığı röportajında “Eğer bu savaşı sürdürmemizi ve kazanmamızı istiyorsanız bize yardım edin” diyerek gelişmiş ekonomilere seslendi.
Marchenko Financial Times gazetesine verdiği röportajda ülkedeki sivil ve askeri altyapılara verilen zararın 270 milyar doları bulduğunu tahmin ettiklerini ve yaklaşık 7 bin konut yapısının da yok edildiğini söylüyor. Batılı ülkelerin askeri ve insani yardımlarının cari açığı kapatmak için kullanılamayacağına vurgu yapan Marchenko Rusya’nın savaş sırasında zarar gören özel ve kamu mülklerinin yeniden inşası için tazminat ödemesi için uluslararası bir hukuk ekibi kurulduğu bilgisini de verdi.
Şirketlerin %30’u durdu, %45’i düşük kapasiteyle çalışıyor Marchenko’nun verdiği bilgilere göre işgalin başından bu yana Ukraynalı şirketlerin yüzde 30’u faaliyetlerini tamamen durdurdu. Yüzde 45’i kapasitesinin altında çalışıyor. Elektrik tüketimi yüzde 35 düştü. Ticaret büyük darbe aldı. Şubat-mart döneminde Ukrayna’nın ihracatı yarı yarıya düşerken, ithalatının ise yüzde 70’e yakın düştüğü aktarılıyor.
“Borç yapılandırma değil, finansman istiyoruz” Rusya’nın işgali öncesinde cari açığın 2022 yılı için GSYH’nin yüzde 3,5’ine denk geleceğinin öngörüldüğünü aktaran Marchenko şimdi bu açığın kat kat artacağını belirterek “Bazı harcamaları kesebiliriz, ancak açığı kapatmaya yetmeyecek” dedi. Martta 2,7 milyar dolar olan, nisan ve mayıs aylarında 5 ila 7 milyar dolara yükselmesi beklenen cari açığın kapatılması için ülke acil finansman arayışında. Birçok siyasetçinin kendilerine “borç yapılandırma” tavsiyesi verdiğini aktaran Marchenko, “Biz dış borç ihraç etmeye devam etmek ve hem ayrıcalıklı hem de ticari finansmana erişimimizi sürdürmek istiyoruz” diyor. Marchenko’nun verdiği bilgilere göre şimdilik hükümet kamu maaşlarını ve borç ödemelerini yapabiliyor.
“SDR haklarınızın %5 ila 10’unu bize verin”
Uluslararası Para Fonu (IMF) cuma günü Ukrayna’nın ödemeler dengesine ve bütçe ihtiyaçlarına destek amacıyla sağlanacak hibe ve kredilerin yönlendirilmesi için bir hesap açtığını duyurdu. Marchenko ise FT röportajında G7 ekonomilerine seslenerek IMF’deki özel çekme haklarının (SDR) yüzde 5 ila 10’unu Ukrayna’nın SDR haklarına aktarmaları için çağrı yaptı. “Bu hak oraya park edilmiş durumda ve birçok ülke kullanmıyor. Muhtemelen destek için en kolay yol bu” diyen Marchenko şimdiye kadar ülkeye yapılan yardımlardan bütçeye ‘bir cent bile girmeyeceğini’ bu desteklerin doğrudan bütçe desteği olmadığını vurguladı.650 milyar dolarlık toplam SDR haklarında G7’nin payı 290 milyar dolardı.
Savaş güncesi
OPEC, Ukrayna savaşı nedeniyle artan petrol fiyatları ve Çin’de artan COVID vakaları nedeniyle 2022 yılı için küresel petrol talebi beklentisini 480 bin varil düşürerek günlük 3,67 milyon varil düzeyine çekti. OPEC’in bu kararına rağmen Şangay’da bazı kısıtlamaların kaldırılması petrol fiyatlarını yüzde 6 yükseltti. Salı gün içinde Brent tekrar 104 doların üzerine çıkarken, WTI da 100 dolara dayandı. Ayrıca OPEC AB yetkilileriyle Viyana’da yaptıkları görüşmede, Rus petrolüne uygulayacağı olası bir yaptırımın bugüne kadar görülen en kötü petrol arzı krizlerinden birini yaratabileceğini söyledi. OPEC Genel Sekreteri Mohammad Barkindo Reuters’ın ulaştığı konuşma metnine göre “Mevcut yaptırımlar ve gönüllü ambargoların yanı sıra gelecekte uygulanabilecek yaptırımlarla Rus petrol ihracatında günlük 7 milyon varilin üzerinde kayıp görebiliriz. Mevcut talep görünümü göz önüne alındığında bu büyüklükteki kaybı telafi etmek neredeyse imkansız” dedi.
ALMANYA Savunma Bakanı Christine Lambrecht, Almanya’nın Ukrayna’ya silah tedarikinde ordu stoklarından silah ve ekipman tedariki imkanının kalmadığını söyledi ve bundan sonraki silah tedarikinin doğrudan silah sanayi üzerinden yapılması gerekeceğini belirtti.
AVUSTURYA Başbakanı Karl Nehammer, Rus lider Vladimir Putin’le görüşmesinden ‘olumlu bir izlenim’ almadığını söyledi. Nehammer “Başkan Putin ile görüşme direkt, açık ve zorluydu” dedi.
ABD VE İNGİLTERE Mariupol’de kimyasal silah kullanıldığına ilişkin iddiaları araştırdıklarını duyurdu.
