İmam GÜNEŞ
Pandemiden en çok etkilenen sektörlerin başında gelen deri ve deri mamulleri sektörü, geçen yıl toparlanma kaydederek, bir önceki yıla göre yüzde 29,6’lık büyümeyle 1,73 milyar dolarlık ihracata imza attı. Bu yılın ilk 3 ayında yüzde 27’lik büyümeyle 503 milyon dolarlık ihracat yapan sektör, küresel ticaretten aldığı payı yüzde 1’e çıkarmayı hedefliyor.
DÜNYA’yı ziyaret eden Türkiye Deri Sanayicileri Derneği (TDSD) Başkanı Burak Uyguner, küresel deri ve deri mamulleri sektörünün, yaklaşık 220 milyar dolarlık ticaret hacmi bulunduğunu Türkiye’nin de aldığı payın 1,7 milyar dolar olduğunu kaydetti. “İlk etapta aldığımız payı yüzde 1 ve üzerine çıkarmayı hedefliyoruz” diyen Uyguner, Türkiye’deki deri ihracatının yüzde 50’den fazlasını ayakkabı sektörü gerçekleştiriyor. Geri kalanını ise saraciye, deri konfeksiyon ve tabakhane yapıyor. Bu sene ihracatta 2 milyar doları geçmeyi planlıyoruz. 2026 yılı sonunda 5 milyar doları bulacağımızı düşünüyoruz” dedi.
Rusya pazarında beklenti büyük
Deri ve deri mamulleri sektörü olarak Rusya ve Ukrayna krizine rağmen geleceğe oldukça iyimser baktıklarına dikkat çeken Uyguner, şunları söyledi; “Rusya şu andaki durumu itibariyle yüzünü Türkiye’ye döndü. Avrupa’dan tedarik ettiği birçok şeyi yaptırımlar nedeniyle Türkiye’den sağlamak istiyor. Bu durumun ne kadar süreceği meçhul çünkü Avrupalıların da bu durumdan mutlu olduğunu sanmıyorum. Türkiye’nin jeopolitik konumu gereği şu anda bizim kurguladığımız işi bir İtalya’nın kurgulaması zor. Sektör olarak, Rusya’da pozitif gelişmeler bekliyoruz. Özellikle ayakkabı sektörümüzde büyüme olacağını öngörüyoruz.”
Her gün bin kamyon deri çıkıyor
Sektörün her geçen gün büyümesine rağmen dünyada kesilen hayvan sayısının artmadığını ifade eden Uyguner, “Petro kimyadan üretilmiş ürünlerin üzerine vegan deri ibareleri kullanarak deri ürünleri itibarsızlaştırılıyor. Sektörde kullanılan deriler et endüstrisi için kesilen hayvanlardan geliyor .Her gün dünyada kesim sonucu olarak bin kamyon deri ortaya çıkıyor. Bu derileri ya çevreye saygılı bir şekilde işleyerek geri dönüştüreceğiz ya da yakacağız, gömeceğiz. Biz deri sektörü olarak birinci çözümü uyguluyoruz. Ayrıca bu deriler, jelatin ve kolojen olarak da kullanabiliyor ve birçok sektörde yerini alıyor.”
ÖLÇEK SORUNU OSB İLE ÇÖZÜLEBİLİR
Sektörün ölçek problemini çözmek için sektöre büyük bir OSB kazandırmak istediklerini vurgulayan Uyguner, OSB hakkında şu bilgileri verdi: “Özellikle ayakkabı sektörünü ölçeklendirmeyi ve onları sosyal uygunluk denetimlerinden hızlıca geçirmeyi amaçlıyoruz. Bunun için İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği olarak, bakanlıklar nezdinde girişimlerimizi yaptık. Yer için Kırklareli ya da Güney Marmara’yı öneriyoruz. Ayakkabı el işçiliğine dayanan bir iş, bu nedenle İstanbul’a uzak olması istihdam açısından sorunlar yaratır. Büyük saya tesisleriyle, okuluyla, kadın istihdamını artırabilmek için kreşiyle kendi kendine her ihtiyacını karşılayabilen bir yapı oluşturmak istiyoruz. Çünkü gelen talepler çok büyük. Özellikle pandemiden sonra Çin başta olmak üzere dünyanın her yerinden bize yönelen talepler var. Her şeyden evvel bütün sosyal uygunluklardan geçmiş ve yeşil bir OSB olmasını istiyoruz. Çünkü bunlar Avrupa pazarında tercih sebebi bunlar oluyor. Sürdürülebilir bir OSB kurmak hem Yeşil Mutabakat hem de sosyal uyumluluklar açısından öneminin yanı sıra ekonomik açıdan da avantajlar sağlayacaktır.”
Dünya deri sektörünün başına geçecek
Türkiye Deri Sanayicileri Derneği Başkanı (TDSD) Burak Uyguner, dünyadaki deri üretim endüstrisinin ve ticaret kuruluşlarının küresel organizasyonu olan Deri Sanayicileri Uluslararası Konseyi’nin (ICT), gelecek yıl başkanlığını yürütecek. 96 yıllık köklü bir kuruluş olan ICT’ye bu yıl Başkan Yardımcılığı’na seçilen Uyguner, 2023-2025 yılları arasında kurumun başkanlığını yapacak.
