Recep ERÇİN
Dünya çapında 70 ülkede faaliyet gösteren Cargill, Türkiye’de nişasta bazlı şeker (NBŞ) üretimi ile bilinse de cironun ağırlığı son yıllarda bitkisel yağlara kaymış durumda. Geçen günlerde Cargill Gıda Ortadoğu, Türkiye & Afrika Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Murat Tarakçıoğlu’nun ev sahipliğinde düzenlenen iftar programında bir araya geldiğimiz şirket yöneticilerinin verdiği bilgilere göre Tur yağ’ın satın alınmasından sonra yağdan elde edilen gelirin cirodaki payı hızla artmış durumda.
TurCao’yu Balıkesir’de üretti
Şirket yöneticilerine Cargill’in dünya kakao ticaretindeki payını sorduğumuzda yüzde 25’ler civarında olduğunu ifade ettiler. Uzun vadeli çalışan bir piyasa olan kakao ve kakao yağındaki fiyat dalgalanmaları sonrası uygun fiyatlı hammadde temini için Türkiye’de çalışmalara başlayan şirket, yerli kakao yağı eşleniği olan TurCao’yu Balıkesir’deki Turyağ fabrikasın da üretmeye başlamış. Şu günlerde kakao yağının tonu 20 bin euro civarında iken geleneksel bir Afrika bitkisi olan Shea’dan üretilen TurCao’nun fiyatı 5-6 bin dolara geliyor. Tablet çikolata, draje, pralin ve gofret uygulamalarıyla yüzde 100 uyumlu olduğu belirtilen kakao yağı eşleniği TurCao, üreticilerin ithal ürün kullanımına yerli bir alternatif olacak niteliğe sahip.
NBŞ azaldı, yağ üretimi arttı
Cargill Türkiye endüstriyel yağ pazarında büyürken perakende tarafında güçlü oyuncular olduğundan bu alan için henüz bir aksiyon almayı düşünmüyor. Ev dışı tüketim pazarı için; pastacılık yağları, fırıncılık yağları, yemeklik yağlar üreten şirket, gıda bileşenleri tarafında da; kaplama yağları, dolgu yağları, süt endüstrisi yağları, kızartma yağları, çikolata ve şekerleme yağları üreterek cirosunda yağlardan elde ettiği gelirin payını yüzde 40 civarına çıkarmış durumda. Nişasta bazlı şeker (NBŞ) ise Cargill Türkiye yöneticilerinin aktardığına göre yüzde 5’ler gibi düşük bir paya sahip.
Yönetici ihraç ediyor
Türkiye’de Bursa, Kocaeli, Sakarya ve Balıkesir olmak üzere 4 tesiste üretim yapan Cargill’in yöneticileri NBŞ üretimi azalsa da nişasta üretiminin güçlü seyrettiğini Türkiye’nin bu alanda ihracatçı (Türkiye 2024 yılında 285 bin ton mısır nişastası ihraç edip 125 milyon dolar gelir elde etti.) olduğuna dikkat çektiler. Türkiye’de 700 çalışanı ile faaliyet gösteren Cargill, dünya çapında ise 160 bin kişiye istihdam sağlıyor. “Eskiden yetenek ithal ederken artık yetenek ihraç ediyoruz. Dünyanın dört bir yanında Cargill operasyonlarını yöneten Türk arkadaşlarımız var” diyen şirket yöneticileri, Türkiye’de şirket olarak 65 yıldır faaliyette olduklarını dile getirdiler.
Dilovası’nda trafo yağı üretiyor
Öte yandan şirketten geçilen bilgi notunda Cargill’in, dünya genelinde bin 750 kişilik bir ekiple, yüksek performanslı özel ürünlere, endüstriyel uygulamalara, biyoara ürünlere yönelik çalışmalar yaptığı belirtildi. Bu kapsamda biyoendüstriyel ürünler iş biriminin İzmit Dilovası’ndaki tesisinde yüzde 100 bitkisel hammadde kullanarak emülgatörler, trafo yağları, sondaj yağları, yağlayıcı esterler ve yağ asitleri üretildiği bilgisi paylaşıldı.
Yüzde 24 verim artışı sağlandı
Şirketin kamu ve STK’larla birlikte 2019 yılında hayata geçirdiği “1000 Çiftçi 1000 Bereket” kurumsal sorumluluk programı ile 27 ilde 7 bine yakın çiftçi ve 1 milyon dekarı aşkın alan kapsandı. Ayçiçek, kanola ve mısır tarımının öncelendiği proje kapsamında; doğru sulama ve bilimsel gübreleme programı, uydudan tarla sağlığı kontrolü ve teknik destek hattı hizmetlerinden yararlanan ve aldığı önerileri eksiksiz uygulayan çiftçilerin 2023 yıl sonunda yüzde 24’e varan verim artışına ulaştığı aktarıldı. 35 bin dekarlık alanda uydudan tarla sağlığı takibi gerçekleştirildi. 5 binden fazla dijital toprak analizi yapıldı.
En çok ithalat yapılan ürün ve ülkeler
Dane kakao – 290,3 milyon dolar- Kotdivuar
Kakao tozu – 64,3 milyon dolar – Hollanda
Kakao hamuru – 40,4 milyon dolar – Gana
