Orta Vadeli Program (OVP) maden sektörü için de umut oldu. Madencilerin fikirlerinin OVP’de yer aldığına işaret eden Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Maden Sektör Kurulu Başkanı ve İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) Başkanı Rüstem Çetinkaya, “İthal girdisi neredeyse yok denecek kadar az bir sektörüz. Eğer OVP’deki maddeler hayata geçirilirse, 6,5 milyar dolarlık ihracatımızı 30- 40 milyar dolara çıkarabiliriz” dedi.
Sektör olarak bugüne kadar ruhsat sıkıntısını dile getirdiklerine işaret eden Çetinkaya, OVP’de yer alan maddeleri şöyle özetledi: “Ruhsat güvenliği kelimesinin ‘yatırım güvencesi’ olarak buraya da işlendiğini görüyoruz. OVP’de yer alan ‘madenler kamu yararına faaliyet olarak tanımlanıyor’ maddesi de bizler için çok önemli. Çünkü, biz hep ‘madenler, hayatımız’ diyorduk. Tek durak ofisle bürokrasi azalacak. Arama, işletme faaliyetleri için kapı kapı dolaşmak zorunda kalınmayacak. OVP’de bunu gördük.”
Kritik mineraller vurgusu
OVP’de yer alan ‘kamu yararı’ ibaresiyle birlikte geçen kritik minerallerin birbiriyle çok ilgili olduğunu kaydeden Çetinkaya, sözlerini şöyle sürdürdü: “AB’deki tüm ülkeler kendi kritik ham maddeler yasalarını hızlıca devreye aldılar ve çalışmalara başladılar.
OVP’de de ‘sorumlu madencilik diye başlayıp, kritik mineralleri arama ve üretim’ şeklinde devam eden bir madde var. Buradaki ‘kritik mineraller’ ve ‘kamu yararı faaliyeti’ kelimesi birbiriyle çok örtüşen, birbirini tamamlayıcı iki tane önemli kelime. Çünkü, bütün bu önlemleri Avrupa alırken, birçok ülke kendi kritik ham maddeleri için belli ülkelere olan bağımlılığını azaltmak isterken, bizim de madencilik zengini bir ülke olarak bunları düşünmemiz gerekiyor.”
İMİB Yönetim Kurulu Üyesi Funda Bekişoğlu:
Madencilik konusunda kamuoyu doğru bilgilere sahip değil. Maden ülkemiz için çok önemli. Biz de madenciliği kurallara uygun olarak, devletin tanımladığı sınırlar ve kanunlar çerçevesinde yapıyoruz. Ülkemiz için üretiyor, ülkemiz için istihdam yaratıyoruz. Sanayi için maden lazım, tarım için maden lazım.
İMİB Başkanı Rüstem Çetinkaya:
Kritik mineraller denilince, sadece çok popüler olanlar akla gelmesin. Bir ülke için hangi mineral önemliyse o kritiktir.
OVP’de madencilikle ilgili yer alan 5 madde
1-Tüm tabii kaynak yönetim sistemlerinin birbiriyle uyumlu, tek elden yönetilmesi için gerekli düzenlemeler yapılacak.
2-Madenler, uluslararası standartlarda aranarak ekonomiye kazandırılmalı, sürdürülebilir madencilik politikaları yaygınlaştırılmalı.
3-Stratejik ve kritik minerallerin arama, üretim ve zenginleştirme çalışmaları artırılmalı.
4-Maden arama faaliyetleri mevzuatta kamu yararına faaliyet olarak tanımlanacak ve yatırım güvencesini artıracak yeni bir temel düzenleme hazırlanacak.
5-Yerli kömür ve temiz kömür teknolojilerinin geliştirilmesi ile ekonomik değeri yüksek ürünler için Ar-Ge yapılacak.
20 kurum yerine tek muhatap
Tüm tabii kaynak yönetim sisteminin tek elden yönetilmesiyle ilgili konuşan İMİB Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Eyüp Batal, “Daha önce madenciler olarak ‘tek durak ofis’ talebimizi defalarca dile getirmiştik.
Bir maden yatırımında, tüm süreçlerin, izinlerin, arama ve işletme döneminin, belki işletme sonrası dönemin tamamının tek bir kurum muhataplığında çözülmesi ülkemizin yararınadır. Tabii ki madencilik gibi çok teknik, çok büyük bilgi birikimi gerektiren ve çok büyük sermaye gerektiren yatırımlarda, planlama sonradan değişmemeli.
Yatırımı yaparken olan koşulların sonradan aleyhte değişmemesi çok önemli. Bunun için de mevzuattan ya da koşullardan önce muhatabınızın da sabit olması gerekiyor. Şu anda 8 ayrı bakanlık ve 20’den fazla kurumla muhatap oluyoruz. Ancak, OVP’de yer alan maddeye göre artık tek bir kurumla işleyişin devam edeceğini anlıyoruz” diye konuştu.
