James Webb Uzay Teleskobu için Google tarafından bir doodle hazırlandı. James Webb Uzay Teleskobu’nun çektiği fotoğraflara yer verilen doodle kullanıcıların ilgisini çekerken, James Webb Uzay Teleskobu hakkında daha fazla detay araştırılmaya başlandı.
James Webb Uzay Teleskobu kimin?
NASA öncülüğünde ESA (Avrupa Uzay Ajansı) ve CSA’nın (Kanada Uzay Ajansı) desteğiyle geliştirilen James Webb Uzay Teleskobu, eskiyen Hubble Uzay Teleskobu’nun ardılı olacak şekilde planlandı.
2002 yılında NASA’nın Apollo programından sorumlu müdürü olan James E. Webb’ten adını alan James Webb Uzay Teleskobu, 6,5 metre genişliğinde altın kaplama bir aynayla donatılan kızılaltı bir teleskoptur. Bu ayna 13,5 milyar ışık yılı uzağı, yani evrenin ilk yıldızlarının oluştuğu zamanı görmesine olanak sağlamaktadır.
James Webb Uzay Teleskobu, Dünya’nın 1,5 milyon kilometre uzağında yörüngeye yerleştirilmiştir. Bu mesafe Dünya ile Ay arasındaki uzaklığın dört katıdır.
James Webb Uzay Teleskobu, 1995 yılında tamamlandı ancak bu süreç oldukça uzun sürdü. 25 Aralık 2021’de ise yörüngeye fırlatıldı ve Güneş’ten uzak, Dünya’nın 1,5 milyon kilometre ötesinde yörüngeye oturdu. James Webb Uzay Teleskobu’nun konumu uzayda Güneş’in ve Dünya’nın kütleçekiminin birlikte çalışıp Güneş’in etrafında yörüngede dönen bir nesneyi Dünya’yla aynı oranda çektiği, yörünge dönüşünü bir yılda yapmasını sağladığı yerdir. Dünya’nın gölgesinde bulunan James Webb Uzay Teleskobu, Güneş’ten gelen ısı kirliliğini önler ve uzayda kızılaltı kaynakları saptamasını olanaklı kılar.
James Webb Uzay Teleskobu’nun Hubble Uzay Teleskobu’ndan farkı nedir?
James Webb Uzay Teleskobu, öncülü sayılan Hubble Uzay Teleskobu’nun yarısı bir kadar bir kütleye sahiptir. Öte yandan berilyumla kaplı, 18 altıgen aynanın birleşiminden oluşan ana aynası ile Hubble Uzay Teleskobu’ndan büyüktür. James Webb Uzay Teleskobu’nun aynasının 6,5 metre çapı ve 25,4 metre yüzey alanı vardır.
Hubble Uzay Teleskobu gibi teleskopların aynaları yeterince soğuk değildir. Bu nedenle güçlü kızılötesi ışık yayarlar ancak bu bantları inceleyemezler, öte yandan James Webb Uzay Teleskobu ise Lagrande noktasında çalışır. Bu Lagrange noktasının yakınındaki nesneler, Dünya ile eş zamanlı olarak Güneş’in yörüngesinde dönmektedir. Bu da teleskobun kabaca sabit bir mesafede kalmasına ve Güneş ve Dünya’dan gelen ısı ve ışığı engellemek için tek bir güneş kalkanı kullanmasına izin verir. Bu yörünge, uzay aracının sıcaklığını kızılötesi gözlemler için gerekli olan −223.2 °C’nin altında tutmaktadır.
James Webb Uzay Teleskobu nerede?
James Webb Uzay Teleskobu, Dünya’nın 1,5 milyon kilometre uzağında L’ noktasında (Lagrande noktası) çalışmaktadır.
Lagrange noktası nedir?
Gök mekaniğinde, Lagrange noktaları ortak kütle merkezi etrafında dönen, biri genellikle diğerinden çok daha küçük, iki kütlenin yarattığı potansiyelin denge noktalarıdır. Lagrange noktaları iki cismin yarattığı kütleçekim kuvvetinin, dönmeden kaynaklanan merkezkaç kuvveti ile birbirlerini götürdükleri noktalardır.
Güneş-Dünya ikilisinin de, Dünya-Ay ikilisinin de beşer Lagrange noktası bulunur. Bu diğer gezegenler ve uyduları için de geçerlidir. Bazı gezegenlerin güneşleriyle oluşturduğu L4 ve L5 noktalarının etrafında çok sayıda küçük uydu bulunur. Jüpiter’in bir milyondan fazla sayıdaki Truvalı göktaşları buna örnektir. Güneş-Dünya ve Dünya-Ay sistemlerinin L1 ve L2 noktalarına yapay uydular yerleştirilmiştir. Lagrange noktalarının uzay araştırmalarında çeşitli kullanım şekilleri önerilmiştir.
Güneş-Dünya ikilisinin de, Dünya-Ay ikilisinin de beşer Lagrange noktası bulunur. Bu diğer gezegenler ve uyduları için de geçerlidir. Bazı gezegenlerin güneşleriyle oluşturduğu L4 ve L5 noktalarının etrafında çok sayıda küçük uydu bulunur. Jüpiter’in bir milyondan fazla sayıdaki Truvalı göktaşları buna örnektir. Güneş-Dünya ve Dünya-Ay sistemlerinin L1 ve L2 noktalarına yapay uydular yerleştirilmiştir. Lagrange noktalarının uzay araştırmalarında çeşitli kullanım şekilleri önerilmiştir.
James Webb Uzay Teleskobu ne kadar uzağı görür?
James Webb Uzay Teleskobu, üzerinde bulunan enstrümana bağlı olarak turuncu ve kırmızı görünür ışığın yanı sıra, orta-kızılötesi bölgeyi de görebilir. Bu da 13,5 milyar ışık yılı uzağı, yani evrenin ilk yıldızlarının oluştuğu zamanı görmesine olanak sağlamaktadır.
James Webb Uzay Teleskobu nasıl çalışır?
James Webb Uzay Teleskobu, uzaya fırlatılmasının ardından üzerinde katlanmış halde bulunan bileşenler açılmaya başladı ve James Webb Uzay Teleskobu operasyonel hale geldi. Üzerinde dört alıcı bulunan James Webb Uzay Teleskobu, hem yakın kızılötesi bölgeden gelen fotonları yakalarken, hem de kızılötesi gözlem yapabiliyor. Teleskobun üzerindeki aygıtlar hem pektrum alabiliyor, hem de görüntüleme yapabiliyor. Bu özellikleri sayesinde James Webb Uzay Teleskobu’nun galaksinin oluşumu ve evrimi hakkında önemli bilgiler sunması bekleniyor.
