Ali YILDIRIM
Otomobil ve hafif ticari araç satışları yılın ikinci ayında da vites düşürdü. Geçen yıl kırılan rekor pazarkarşısında bu sefer zirve görülmmedi. Markaların sene başından beri dolu dizgin kampanyalarına rağmen ÖTV muaf satışlardaki düşük talep, kredilerdeki yüksek seyir ve matrah diliminin güncellenme beklentisiyle pazar şubat ayında kan kaybetti.
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, otomobil ve hafif ticari araç pazarı, 2025 yılı Ocak-Şubat döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,2 oranında azalarak 159 bin 384 adet olarak gerçekleşti. Otomobil satışları, ocak-şubat döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9,8 azalarak 131 bin 965, hafif ticari araç satışları da yüzde 30,4 azalışla 27 bin 419 olarak gerçekleşti. Bu dönemde lüks araç satışları hız kesmedi. Ama ticari tarafta kayıp sürdü.
Ticaret bir anlamda frene basmaya devam ederken lüks tüketim yönünü artışa çevirdi. Sadece şubat ayında hafif ticari araç pazarı yüzde 38 daralarak 14 bin 709 adede kadar geriledi. Otomobil tarafı da yüzde 7,6’lık azalış kaydetti. Toplam pazar ise Şubat 2025’te yüzde 14,4 daralarak 90 bin 730 adet oldu. Lüks tarafta Aston Martin, BMW, Lexus, Land Rover, Mercedes-Benz, MINI ve Subaru satışları katladı.
Orta sınıfa talep geriledi üst segmente arttı
Ocak-Şubat 2025 döneminde pazarın ağırlığını vergi oranı düşük modeller oluşturdu. Pazarın yüzde 82,6’sını vergi oranları düşük olan A, B ve C sınıfındaki modellerden gelmeye devam etti. Fakat bu segmentlerin hepsinde yılın ilk iki ayında geçen yıla göre, düşüş yaşandı.
Kayıp bir önceki yıla göre, yüksek oldu. Bunun aksine ağırlıklı olarak lüks segmentin yer aldığı D, E ve F sınıfında satışlar önceki iki aylık döneme göre, yükseliş gösterdi. ODMD verilerine göre, 18 lüks markayı baz aldığımız toplam lüks araç satışlarında büyüme bir önceki yılın ilk iki ayına göre, yüzde 24,6 olarak gerçekleşti. Ticari satışlarda da ise kayıp yüzde 30’u aştı.
Toplam araç satışlarındaki daralmaya rağmen son 10 yılın en iyi ikinci şubatı olarak kayıtlara geçti. Otomobil pazarı da yine en iyi ikinci şubatını yaşadı. Fakat hafif ticari son 3 yılın en kötü adetlerine imza attı. İlk 10 markaya baktığımızda en çok hafif ticari aracı Ford sattı. Satışları önceki yıla göre ilk 2 ayda yüzde 15’e yakın arttırdı. Listeye 5’inci sıradan giren Opel de yüzde 9 seviyesinde bir artış yakaladı hafif ticaride. Fiat, Citroen ve Volkswagen düşüş yaşayan markalardan oldu.
Elektrikli araçların voltajı yükseliyor
Elektrikli otomobil satışlarında da tam gaz artış sürüyor. Ama buna karşın başta dizel olmak üzere benzinli araç satışlarında bile sert kayıplar var. Benzinli otomobil satışları 65 bin 517 adetle toplam pazardaki payı artık yüzde 50’nin altına indi. Bir dönemin vazgeçilmez seçeneği olan dizel otomobil satışları da 11 bin 430 adede kadar düştü. Pazardaki payı zaten çoktan yüzde 10’un altına inmişti.
Aslında ikinci sırayı hibrit araç satışları aldı. Hibrit otomobil satışları 37 bin 864 ile yüzde 28,7 paya sahip olurken, elektrikli otomobil satışları 16 bin 698 ile pastadaki payını yüzde 12,7’ye çıkardı. Tabi en çok talep düşük ÖTV oranına sahip olan 160 kW altındaki elektrikli otomobillerde oldu. Listenin ilk sırasında Tesla Model Y, Togg T10X ve MINI Countryman elektrik yer aldı.
Pazarın gerçek sahipleri artık SUV’lar
Türkiye yıllarca sedan otomobil ülkesi olarak lanse edildirken, bu gerçek uygun fiyatlı SUV’lerin pazara girmesiyle değişti. Son birkaç yıldır en çok satan modeller SUV araçlar olurken, onları büyük kayıplar yaşasa da sedan araçlar takip etti.SUV’ler %58,6 pay ve 77 bin 344 satışa ulaştı. Sedanlar ise %24,6 pay ve 32 bin 481 satış, HB araçlar %16,1 pay ve 21 bin 238 adete geriledi. Sedan, hatchback, station wagon ve spor otomobil satışları yılın ilk iki ayında geçen yıla göre, sert daralmalar yaşadı. Ama SUV araç satışları bu daralmadan hiç etkilenmeyerek satışları arttırdı. Yerden yüksek modellerde % 3,3’lük yükseliş yaşandı.
