Hava kalitesi teknoloji şirketi IQAir, 138 ülkedeki yaklaşık 40 bin hava kalitesi izleme istasyonundan elde edilen verilerin analizine ilişkin yıllık raporunu yayımladı.
Buna göre dünya nüfusunun büyük kısmının hava kirliliğiyle mücadele ettiği vurgulanan raporda, 2024›te dünya genelindeki şehirlerin sadece yüzde 17›sinin DSÖ›nün belirlediği, havada bulunan “PM2.5 kirletici partikül maddesi yoğunluğu” standartlarını karşıladığı tespit edildi. Raporda, havası en kirli ülkelerin Çad, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Bangladeş, Pakistan ve Hindistan olduğuna dikkat çekilirken, en kirli havaya sahip 9 şehirden 6’sının Hindistan’da bulunduğu aktarıldı.
Hava kalitesi izleme istasyon sayısı artıyor
Pek çok ülkede daha doğru veriler elde edilebilmesi için gerekli izlemelerin yapılmadığı, bu nedenle hava kirliliği oranının ölçülenden çok daha fazla olabileceğine işaret edilen raporda, daha iyi ölçümler yapılabilmesi adına hava kalitesi izleme istasyonlarının sayısının artırıldığı bildirildi.
Raporda, hava kirliliğinin “insan sağlığına yönelik en büyük çevresel tehdit olmaya devam ettiği”nin altı çizilerek, Çin’in başkenti Pekin, Güney Kore’nin başkenti Seul ve Polonya’nın Rybnik kenti başta olmak üzere birçok şehirdeki hava kalitesinin taşıtlardan, enerji santrallerinden ve sanayiden kaynaklanan kirliliğe yönelik daha sıkı düzenlemeler aracılığıyla iyileştirildiği vurgulandı.
Hava kalitesinin önemine dikkat çeken Sunway Gezegen Sağlığı Merkezi’nde hava kirliliği uzmanı Fatimah Ahamad, “Suyunuzun kalitesi kötüyse ya da hiç suyunuz yoksa, insanlara günde yarım saat beklemelerini söyleyebilirsiniz, su gelir ancak havanız kötüyse insanlara nefes almaya ara vermelerini söyleyemezsiniz” ifadelerini kullandı.
Dünyanın %99’u risk altında
Malezya merkezli Sunway Gezegen Sağlığı Merkezi’nde hava kirliliği uzmanı Fatimah Ahamad, kirli havayı uzun süre solumanın solunum yolu rahatsızlıkları, Alzheimer ve kanser gibi pek çok hastalığa neden olabileceğini belirtti. Hava kirliliği seviyesini düşürmek için çok daha fazlasının yapılması gerektiğini dile getiren Ahamad, DSÖ’nün daha önce açıkladığı verilere göre dünya nüfusunun yüzde 99’unun tavsiye edilen hava kalitesi seviyelerini karşılamayan yerlerde yaşadığının tespit edildiğine dikkati çekti.
Türkiye’ye yıllık maliyeti 1.5 trilyon TL
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Meclis’e sunduğu rapora göre Türkiye’de bir yılda iklim değişikliği kaynaklı hava kirliliğinin neden olduğu erken bitki, hayvan ve insan ölümlerinin ekonomik maliyetinin 40 milyar doları aştığı belirtildi. Bu miktar, Türkiye’de bir yıl içinde iklim değişikliğine neden olan etkenlerin ekonomik maliyetinin 1.5 trilyon liraya denk geliyor.
