Ankara
İran Dışişleri Bakanlığı, PS752 sefer sayılı Ukrayna uçağının düşürülmesiyle ilgili Ukrayna, İngiltere, Kanada ve İsveç’i temsilen kurulan Uluslararası Koordinasyon ve Müdahale Grubu tarafından yapılan açıklamaya yanıt verdi.
Uçağın kara kutularının okunması dahil olmak üzere teknik raporun hazırlanması sürecine olayda vatandaşlarını kaybeden Ukrayna, İngiltere, Kanada ve İsveç temsilcilerinin katıldığı aktarıldı.
Bakanlık, İran’ın hukuki sorumluluğu almadığına dair suçlamaların doğru olmadığını, olayla ilgili tüm uluslararası sorumluluğun yerine getirildiği ifade edildi.
Uçağın düşürülmesiyle ilgili sorumluluğu olan yetkililer hakkında yargı sürecinin “hassasiyetle” yürütüldüğü, 10 sanık hakkında “indirim yapılmaksızın” hapis cezaları verildiği ve kazada hayatını kaybedenlerin her birinin ailesine 150 bin dolar tazminat ödendiği kaydedildi.
Ukrayna yolcu uçağının düşürülmesinde 176 kişi hayatını kaybetmişti
Ukrayna Hava Yollarına ait 752 sefer sayılı Boeing 737 tipi yolcu uçağı, 8 Ocak 2020 sabahı Kiev’e gitmek üzere Tahran Uluslararası İmam Humeyni Havalimanından havalandıktan kısa süre sonra düşmüş, uçaktaki 176 kişiden kurtulan olmamıştı.
İranlı yetkililer önce uçağın vurulduğu iddialarını kabul etmemiş daha sonra Genelkurmay Başkanlığı, uçağın “hassas askeri bir noktanın” üzerinden geçerken “insani hata” sonucu hava savunma sistemince fırlatılan iki füzeyle yanlışlıkla düşürüldüğünü açıklamıştı.
İran Devrim Muhafızları Ordusu, İranlı General Kasım Süleymani’nin öldürülmesine misilleme olarak uçağın düşürülmesinden birkaç saat önce ABD’nin Irak’taki üslerine füze saldırısı düzenlemişti.
İran, olaydan yaklaşık bir yıl sonra 30 Aralık 2020’de hayatını kaybedenlerin her birinin ailesine 150 bin dolar tazminat ödeme kararı aldığını duyurmuştu.
Tahran Askeri Başsavcısı Gulam Abbas Türki, 7 Ocak 2021’de yaptığı açıklamada, uçak kazasıyla ilgili olayda kusurlu olduğu tespit edilen kişilerden sadece birinin tutuklu bulunduğunu, diğerlerinin kefaletle serbest bırakıldığını ve tutuksuz yargılandıklarını bildirmişti.
Davanın ilk duruşması, olayın gerçekleşmesinden yaklaşık iki yıl sonra Kasım 2021’de görülmüştü.
Tahran’daki askeri mahkemenin 16 Nisan Pazar günü açıklanan kararında, uçağın vurulduğu füzeleri ateşleyen Tor-M1 hava savunma sisteminin komutanı olduğu belirtilen davanın birinci derece sanıklarından ismi açıklanmayan bir sanığın 13 yıl hapis cezasına çarptırıldığı belirtilmişti.
Söz konusu komutan mahkemede, “hedefin özelliklerinin seyir füzesine benzer olduğunu düşünerek komuta merkezinin talimatına aykırı şekilde, izin almaksızın ilgili talimatın aksine uçağa iki füze ateşlemekle” suçlanmıştı.
Davada ikinci ve üçüncü derece sanıklar olarak yargılanan çeşitli rütbelerden diğer 9 ordu mensubu da 1 ila 3 yıl arasında hapse mahkum edilmiş ve mahkeme kararına itiraz yolunun açık olduğu bildirilmişti.
İran ile birlikte kazada vatandaşlarını kaybeden Ukrayna, İngiltere, Kanada ve İsveç’i temsilen kurulan Uluslararası Koordinasyon ve Müdahale Grubu, 3 Ekim’de yaptığı açıklamada, İran’ı olayla ilgili “tüm hukuki sorumluluğu kabul etmemekle” suçlamıştı.
