İstanbul Ticaret Odası (İTO), 1885’ten bugüne kadar, Oda’nın yayınladığı Osmanlıca, Fransızca, Almanca, İngilizce tüm periyodik yayınları internet ortamına yükleyerek, araştırmacıların hizmetine sundu. Ticaret hayatının son 137 yılına şahitlik eden İstanbul Ticaret Gazetesi Dijital Arşivi’nin (İTGA) yer aldığı arsiv. ito.org.tr’nin tanıtım toplantısı dün İstanbul’da gerçekleştirildi.
Toplantıda bir konuşma yapan İTO Başkanı Şekib Avdagiç, “İstanbul Ticaret Gazetesi Arşivi projemizle, biz sadece 137 yıllık gazetemizi değil, aynı zamanda Türk iktisat tarihini de elektronik ortama aktarmış oluyoruz. Artık, tam 318 ciltlik İTO gazetesi, yani 185 bin adet imaj, bir başka rakamla 6.500 süreli yayınımız, bütün araştırmacılarımıza bir tuş kadar yakın” dedi. İTO’nun kuruluşundan 3 yıl sonra, 1885’te ekonomi gazetesi yayınlamaya başladığına dikkati çeken Avdagiç, “Bu nedenle diyebiliriz ki, Türkiye’de ekonomi haberciliği İTO ile başlamıştır. Yine gazetemiz, Türkiye’nin 137 yıldır yayınını sürdüren tek ekonomi gazetesi olmuştur. Aynı zamanda döneminin ekonomik gelişmelerine özel sektör gözüyle bakan ilk yayın organıdır” diye konuştu.
Tüm sayılar eksiksiz dijitalleştirildi
İTGA Projesiyle, Türk iktisat tarihinin bütün boyutlarıyla, araştırmacıların kullanımına internet ortamında sunulduğuna işaret eden Avdagiç, “Deyim yerindeyse iktisadi ve ticari tarihimiz araştırmacıların ayağına geliyor, araştırmacılara bir tuş kadar yakınlaşıyor” dedi. İTO gazetesinin 137 yıllık sayılarının dijitalleştirilmesinin COVID-19 salgını döneminde iyice yaygınlaşan e-kütüphaneciliğin doğal bir sonucu olarak görülebileceğini söyleyen Avdagiç, “İstanbul Ticaret Gazetesi Arşivi ile İlk kez 137 yıllık bir ekonomi gazetesinin, çeşitli dönemlerde farklı isimlerle yayınlanmış olsa da tüm sayıları eksiksiz dijitalleştirildi ve bir arada okuyucuya sunuldu. Bu şu anlama geliyor. Gazetemizde bir herhangi bir konuyu araştıran okuyucularımız, o konunun 19. yüzyılda başlayan, 20. yüzyılda devam eden ve 21. yüzyılda ulaştığı aşamaları takip edebilecek” ifadelerini kullandı.
Osmanlıca arama mümkün olacak
Projenin benzerlerinden ayrıştığı noktaları anlatan Avdagiç şöyle devam etti: “Türkiye’de ilk defa İTO olarak bizim İTGA Projemiz, araştırmacıları bir külfetten kurtarıyor. Araştırmacılar tüm yayınlarımızda Osmanlıca sözcük araması yapabilecekler. Bir başka ifadeyle, dileyen araştırmacı ya da okuyucumuz, arşiv.ito.org.tr sitesini açıp bir Osmanlıca sözcüğü yazdığında, o sözcük tam 100 milyon kelime içinden taranacak ve hangi dergilerde ise o derginin ilgili sayfaları ekrana gelecek. Böylece araştırmacılar, 185 bin sayfayı tek tek çevirip satır satır arama zahmetine katlanmadan istediği konu hakkında aradığı bilgi ve habere ulaşabilecek.”
NUMUNEHANE-İ OSMANİ’NİN TARİHİ KİTAPLAŞTIRILDI
Avdagiç, arşiv sitesi deneme aşamasında iken oda danışmanlarından birinin, İTGA ile getirilen Osmanlıca arama imkanını kullanarak, İTO’nun 1891’de kurduğu ihracatı teşvik merkezi olan Numunehane-i Osmani’nin (Osmanlı Ticaret Müzesi) tarihini kitaplaştırdığını kaydetti. Avdagiç, araştırmacıların ve akademisyenlerin kendilerine sunulan bu fırsatı, ticaret hayatının henüz gün yüzüne çıkmamış tarafl arını aydınlatarak değerlendireceklerine inandıklarını söyledi. Avdagiç, “İTGA, araştırmacılara ve akademisyenlere özellikle 1885-1928 dönemine ilişkin yeni bir kaynak sunacaktır. Bilhassa devletin resmi bakış açısının dışında özel sektörün gözüyle dönemin ticari ve ekonomik gelişmelerini görme imkanı getirecektir. Ben buna yürekten inanıyorum” diyerek sözlerini tamamladı.
