Emre ERGÜL
Çok değil, iki yıl sonra, 2025’te, dünya nüfusunun üçte biri Z Kuşağı üyeleri olacak. Bu kuşak aynı yıl OECD ülkelerindeki iş gücünün yüzde 27’sini karşılayacak jenerasyon olacak. Mevcut iş dünyasını şu an “savaş sonrası jenerasyon” ile “X kuşağı” sırtlanıyor. Ancak bir on yıl sonra iş dünyasını Z Kuşağı devralacak. İşte o yüzden de dünyanın dört bir yanında 18-24 yaş arasındaki bu çalışanlarla ilgili araştırmalar yapılıyor.
Genel sonuç iç açıcı değil: Ofislerin en stresli, stresi en kaldıramayan ve pes eden çalışanları Z Kuşağı temsilcileri… Hadi bakalım, araştırmaların sonuçlarını tek tek inceleyelim:
– Cigna International Health’in bu yılın başında dünyanın dört bir yanındaki 12 bin çalışanla yaptığı araştırmaya göre, ofis çalışanlarının yüzde 84’ü stresli. Ancak 18-24 yaş arası çalışanlar yüzde 91 oranla en stresli yaş grubu çıktı.
– Neredeyse hepsi, yüzde 98’i, tükenmişlik sendromu yaşıyor.
– Hayat pahalılığı önemli bir kriter. Workhuman adlı yazılım şirketinin araştırmasına göre, İngiltere’deki çalışanların yüzde 84’ü kazancının yaşam için yetmeyeceğine dair stres, endişe ve kaygı taşıyor. Bu oran, İrlanda, ABD ve Kanada’da da benzer.
– McKinsey’nin Ekim 2022 araştırmasına göre, Z Kuşağı çalışanları, bu endişeyi diğer çalışanlardan daha fazla taşıyor. Yüzde 26’sı “Kazancım kaliteli bir yaşama yetmiyor” diye şikayetçi.
– Aynı araştırma Z Kuşağı’nın para biriktirmediğini gösteriyor.
– Z Kuşağı, diğer jenerasyonlara oranla, mevcut maaşlarıyla özellikle ev alma konusunda da çok umutsuz. Örneğin Amerikalıların yüzde 34’ü “Hiçbir zaman ev sahibi olamayacağım” diye düşünüyor. Bu oranın yüzde 59’u Z Kuşağı çalışanı, yüzde 29’u 29-34 yaş arası çalışanlar…
– Kendisini “kuşaksal araştırmacı” olarak tanımlayan İngiliz Eliza Filby, Z Kuşağı gençlerinin en büyük ofis sorunsalının “kişiler arası ilişkiler” olduğunu söylüyor: “Ofise gitmek, sosyalleşmek ve biri tarafından yönetilmek çoğu genç çalışana çok yabancı bir şey gibi geliyor. Bu da strese neden oluyor.”
– Filby’e göre, Z Kuşağı’nın bu sorunu, ofiste daha verimsiz bir ortamın oluşmasına neden oluyor. Çünkü Z Kuşağı çalışanları, diğer çalışanlara oranla ofis ortamlarını daha fazla kötülüyorlar. Filby özellikle yeni üniversite mezunu gençlerin anlaşılması gerektiğini düşünüyor. Çünkü onlar, pandemiden dolayı üniversite hayatını uzaktan eğitimle bitirip, direkt ofis hayatına davet edildiler. Filby, Z Kuşağı’nın bu duruma alışmak için “gerçekten çaba sarfettiğine” inanıyor.
– Küresel iş bulma ağı LinkedIn’in Aralık 2022 araştırması da Z Kuşağı’nın özgüvenli olmadığını gösteriyor. 18-25 yaş arası çalışanlar, diğer çalışan gruplar arasında özgüveni en düşük grup. Z Kuşağı çalışanlarının da sadece yüzde 43’ü “Özgüvenliyim” diyor.
– İş yönetim platformu Asana’nın 2022’de 10 bin çalışan arasında yaptığı araştırmaya göre de Z Kuşağı çalışanı işi işte bırakamıyor. Çoğu işteki sorunları işten sonraki hayatlarına taşıyıp streslerini yükseltiyor.
– İngiliz BBC Televizyonu’na konuşan 25 yaşındaki New Yorklu beyaz yakalı Michelle bakın ne diyor: “İşimi sevmiyorum. Pandemiyle birlikte işimle olan bağım koptu. Umutsuzluğum ve kapana kısılma hissim arttı. İşten atılmaları gördükçe de yeni işleri deneme risklerini alamadım. İş hayatımı yönetemiyorum ve sanırım bu ömür boyu böyle gidecek.”
– “Working with Gen Z” (Z Kuşağı ile Çalışmak) adlı kitabın yazarı Santor Nishizaki pandeminin kısa vadede Z Kuşağı çalışanlarında tükenmişlik sendromuna neden olduğunu söylüyor: “Pandemide kendilerine işe vermediklerini açıkça itiraf etmişlerdi.”
– Bu tükenmişlik sendromu uzun vadede “iş performansını çökertecek.” LinkedIn’in Aralık 2022 araştırmasına göre, Amerikalı çalışanların yüzde 61’i “2023’te işimi bırakacağım” demişti. Bilin bakalım, bu oranın kaçta kaçı Z Kuşağı çalışanıydı? Yüzde 72’si…
– McKinsey’in bu yıl yaptığı bir araştırmaya göre Z Kuşağı çalışanlarının yüzde 77’si iş aradığını söylüyor. Filby’nin patronlara tavsiyesi net: “Şirketler, Z Kuşağı’nın stresini nasıl azaltacağına ve onların akıl sağlığını nasıl sağlayacağı üzerine kafa yormalı.”
Z Kuşağı nedir?
Doğum yıllarının başlangıcı 1990’ların ortaları ve sonları olan, doğum yıllarının sonu da 2010’ların başları olan jenerasyon. İnternet ve taşınabilir dijital teknolojiyle büyüyen ilk sosyal nesil.
